قلعه امبر هند

بر فراز تپه‌ای رویایی در نزدیکی شهر جیپور شما می‌توانید قلعه‌ای را ببینید که همانند الماس در حال درخشش است. در سال 1592 این قلعه باشکوه توسط مهاراجه ایجاد شد و به یکی از بناهای زیبا برای آیندگان تبدیل گردید. در معماری این بنا شما شاهد ترکیبی از معماری‌های مختلف خواهید بود که شامل بخش‌هایی نظیر دروازه طرابلس، دروازه شیر، گانش پل یا دروازه گانش، معبد سیلا دیوی و... می‌شود. شما می‌توانید در زمستان راهی این قلعه شوید و از هوایی مطبوع و مناظری زیبا لذت ببرید و به فیل‌سواری نیز بپردازید.

تاریخچه قلعه امبر هند

قلعه امبر بر فراز تپه‌ای در نزدیکی شهر جیپور واقع شده است و این قلعه در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. درواقع این معبد به نمادی از شکوه و عظمت امپراتوری مغول و معماری هندو تبدیل شده که در سال ۱۵۹۲ میلادی توسط مهاراجه مان سینگ اول، یکی از سرداران قدرتمند اکبرشاه، ساخته شد. او این قلعه را به عنوان اقامتگاه سلطنتی و پایگاه نظامی طراحی کرد و در طول قرن‌های بعدی، قلعه امبر توسط حاکمان بعدی گسترش و توسعه یافت. اضافه شدن بخش‌های مختلف، تزیینات باشکوه و باغ‌های زیبا به این قلعه شکلی بی‌نظیر بخشید.

معماری باشکوه قلعه امبر

قلعه امبر با ترکیبی از سبک‌های هندو و مغول، چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. ویژگی‌های برجسته معماری قلعه امبر کم نیستند و نمی‌توان از یکایک آنها چشم‌پوشی کرد. استفاده از سنگ‌های قرمز و سفید، مرمر و کاشی‌های رنگی، جلوه‌ای خاص و چشم‌نواز به قلعه بخشیده است؛ همچنین حکاکی‌های پیچیده و دقیق بر روی دیوارها، ستون‌ها و سقف‌ها، نشان ‌دهنده‌ی مهارت و ظرافت هنرمندان آن دوره است. بر روی بخش‌های مختلف این قلعه نقوش و طراح‌های بسیاری وجود دارد که تصاویر اساطیری، صحنه‌های شکار و چهره‌های حاکمان راجپوت، بر روی دیوارها و سقف‌ها به چشم می‌خورد.
علاوه‌بر آن، استفاده از آینه کاری‌ها در برخی از بخش‌های قلعه همچون کاخ شیلا ماندر، جلوه‌ای درخشان به فضا بخشیده است. در معماری این قلعه از باغ‌های غافل نشده‌اند و با طراحی هندسی و استفاده از آبنماها و حوضچه‌ها، فضایی آرام و دلنشین را ایجاد کرده‌اند. یکی از نکات جالب توجه در خصوص قلعه امبر این است که سیستم آبیاری پیشرفته‌ای در آن به کار رفته که آب باران را جمع‌آوری و به داخل قلعه هدایت می‌کرد. توجه داشته باشید که معماری قلعه امبر به همینجا ختم نمی‌شود و این مجموعه از بخش‌های بسیاری تشکیل شده که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

ورودی اصلی قلعه امبر

سورج پل یا دروازه خورشید، ورودی اصلی و باشکوه قلعه امبر است که با معماری تاریخی خود، بازدید کنندگان را به دنیای افسانه‌ای این قلعه باستانی دعوت می‌کند. این دروازه به سمت شرق، جهت طلوع خورشید، ساخته شده است و نماد آغاز و تولد دوباره است. درواقع خورشید در بسیاری از فرهنگ‌ها نماد آغاز، زندگی و تولد دوباره بوده و انتخاب این نام برای دروازه، نشان‌ دهنده‌ی اهمیت آن به عنوان نقطه آغازین ورود به قلعه و همچنین نمادی از شکوه و عظمت پادشاهی است. در گذشته، ارتش پس از بازگشت از نبردها، رژه پیروزی خود را از این دروازه انجام می‌داد و زنان خانواده سلطنتی از پشت پنجره‌های مشبک این مراسم را تماشا می‌کردند.

چوک امبر

چوک امبر یا جالب چوک یکی از بخش‌های اصلی و مهم قلعه امبر بوده که معنای "محلی برای تجمع سربازان" دارد. این حیاط چهارگوش، در زمان سلطنت ساوای جای سینگ ساخته شده و نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره قلعه و مراسمات رسمی داشته است. درواقع سربازان محافظ مهاراجه در این حیاط رژه می‌رفتند و مراسم‌های مهمی مانند جشن‌ها و استقبال از مهمانان مهم در اینجا برگزار می‌شد. در این بخش از قلعه یک پلکان مشاهده می‌کنید از چوک امبر به محوطه اصلی کاخ منتهی می‌شود که خود به تنهایی یک شاهکار معماری است.

معبد سیلا دیوی امبر

معبد سیلا دیوی، یکی از مقدس‌ترین بناهای داخل قلعه امبر بوده که در سمت راست پله‌های ورودی از جالب چوک قرار دارد. این معبد نه تنها از نظر معماری، بلکه از نظر تاریخی و فرهنگی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. معبد سیلا دیوی به الهه سیلا دیوی، یکی از الهه‌های مهم هندو تقدیم شده و در گذشته، مهاراجه‌های راجپوت در این معبد عبادت می‌کردند و مراسم مذهبی خود را در اینجا برگزار می‌کردند؛ همچنین تا دهه ۱۹۸۰ میلادی، در این معبد مراسم قربانی کردن حیوانات توسط خانواده سلطنتی انجام می‌شد. از نظر معماری نیز باید بیان داشته که ورودی معبد با یک در دوتایی با نقش ‌برجسته‌ای از جنس نقره تزئین شده که زیبایی خاصی به آن بخشیده است.

دیوارها و سقف معبد با حکاکی‌های ظریف و پیچیده‌ای تزیین شده که نشان ‌دهنده‌ی مهارت هنرمندان آن دوره است. افرادی که تمایل به کسب آرامش و تجدید قوا دارند می‌توانند سیلا دیوی را انتخاب کنند چراکه فضای داخلی معبد با نور ملایم و استفاده از رنگ‌های گرم، جوی آرام و معنوی را ایجاد می‌کند. در حالت کلی معبد سیلا دیوی به نمادی از فرهنگ و تمدن غنی هند تبدیل شده و به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم قلعه امبر محسوب می‌شود.

گانش پل امبر

گانش پل یا دروازه گانش به افتخار خدای هندو، گانش نامگذاری شده و این دروازه باشکوه، ورودی به کاخ‌های خصوصی مهاراجه‌ها است. گانش پل یک سازه سه طبقه است که با نقاشی‌های دیواری زیبا تزیین شده که راه دسترسی به بخش خصوصی قلعه و کاخ‌های مهاراجه‌ها را فراهم می‌کرد. در بالای گانش پل، سوهاگ ماندیر قرار دارد که این مکان جایی بود که بانوان خاندان سلطنتی از طریق پنجره‌های مرمری مشبک به تماشای مراسم‌ها می‌پرداختند. 

گل جادویی امبر

یکی از جذاب‌ترین بخش‌های قلعه امبر که می‌تواند شما را به خود جذب کند، تابلوی مرمر حکاکی شده‌ی گل جادویی به‌حساب می‌آید. این تابلوی گل دارای طرح‌های منحصربه‌فردی از جمله نیلوفر آبی، دم ماهی، مار کبری کلاهدار، دم شیر، خرطوم فیل و عقرب است. درواقع طرح‌های این تابلو بسیار پیچیده و رمزآلود هستند و هر کدام معنای خاصی دارند. با تغییر زاویه نگاه به این تابلو، طرح‌های مختلفی نمایان می‌شوند که گویی گل در حال تغییر شکل است. هنرمند این اثر با ذوق و سلیقه خاصی، این طرح‌ها را به گونه‌ای کنار هم قرار داده و این کار باعث شده تا این تابلوی مرمری به یک اثر هنری بی‌نظیر و جذاب تبدیل شود.

دروازه طرابلس امبر

دروازه طرابلس یا سه دروازه به یکی از ورودی‌های مهم و دیدنی قلعه امبر تبدیل شده است. این دروازه از سمت غرب به قلعه دسترسی دارد و به دلیل طراحی خاص و موقعیت استراتژیک خود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. علت دقیق نامگذاری این دروازه به طرابلس نیز به طور قطع مشخص نیست، اما برخی نظریه‌ها وجود دارد که ممکن است این دروازه به دلیل ارتباط تجاری یا فرهنگی با شهر طرابلس نامگذاری شده باشد؛ یا برخی معتقدند که نام طرابلس به معنای "سه شهر" است و به دلیل وجود سه دهانه در این دروازه، به آن طرابلس می‌گفتند. همانطور که از نام این مجموعه پیداست، این دروازه دارای سه دهانه بوده که به سمت جالب چوک (حیاط اصلی)، کاخ مان سینگ و زنانا دیوری (محل زندگی زنان) باز می‌شود.

دروازه شیر امبر

دروازه شیر در دوره‌ای به عنوان یک دروازه محافظت شده شناخته می‌شد و به بخش خصوصی محوطه قلعه امبر دسترسی داشت. این دروازه در زمان سلطنت ساوای جی سینگ یعنی ۱۶۹۹-۱۷۴۳ پس از میلاد ساخته شده است. علت دقیق نامگذاری این قلعه احتمالاً به دلیل وجود مجسمه یا نقش برجسته‌ای از شیر بر روی این دروازه بوده است. شیر در بسیاری از فرهنگ‌ها نماد قدرت، شجاعت و محافظت بوده و به همین دلیل انتخابی مناسب برای نامگذاری یک دروازه ورودی به بخش خصوصی قلعه است. دروازه شیر از ورود افراد متفرقه به بخش خصوصی قلعه جلوگیری می‌کرده و موقعیتی استراتژی داشته است.

نکات مهم بازدید از قلعه امبر

یکی از موضوعاتی که می‌تواند شما را در سفر به قلعه امبر در هندوستان کمک و همراهی کند، رعایت برخی نکات اساسی است. در ادامه به نکات بازدید از این قلعه می‌پردازیم.
•    زمانی که تمایل دارید تا به سراغ قلعه امبر بروید حتماً بطری آب و کلاه آفتابی به همراه داشته باشید؛ چراکه هندوستان آفتابی سوزان دارد.
•    با توجه به وسیع بودن قلعه و همچنین وجود جاذبه‌های گردشگری و دیدنی بسیار زیاد در اطراف آن، پوشیدن لباس راحت و کفش مناسب می‌تواند بسیار مهم و حائز اهمیت باشد.
•    سعی کنید برای بازدید از این قلعه در اواسط هفته راهی شوید؛ چراکه این مجموعه بسیار معروف بوده و شلوغ بودن آن در پایان هفته بسیار بدیهی است.
•    یکی از پیشنهادات بسیار هیجان‌انگیز در زمان بازدید از قلعه امبر مراجعه به بالای تپه‌های اطراف بوده تا بتوانید از منظره تماشایی شهر لذت ببرید.
•    افرادی که نیازمند راهنما هستند می‌توانند با پرداخت مبلغی به سراغ راهنماهای موجود بروند و بخش‌های مختلف قلعه را به کمک راهنمایان ببینند. این افراد هم به زبان انگلیسی و هم هندی صحبت می‌کنند که شما می‌توانید از هر یک از آنها بهره ببرید.

بهترین زمان برای بازدید از قلعه امبر

قلعه امبر با معماری بی‌نظیر و چشم‌اندازهای خیره کننده، هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می‌کند. برای اینکه بتوانید از سفر خود به این مکان لذت ببرید، انتخاب بهترین زمان برای بازدید بسیار مهم است. آب و هوای راجستان، جایی که قلعه امبر در آن واقع شده بسیار گرم و خشک است؛ بنابراین، انتخاب فصلی با آب و هوای معتدل می‌تواند بسیار مهم باشد. در حالت کلی بهترین زمان برای بازدید از قلعه امبر، فصل زمستان (نوامبر تا مارس) بوده که در این فصل، هوا معتدل و دلپذیر است و می‌توانید از بازدید از قلعه و پیاده‌روی در اطراف آن لذت ببرید.

ساعت بازدید از قلعه امبر

ساعت بازدید از قلعه امبر بسته به فصل و روز هفته ممکن است کمی تغییر کند؛ اما به طور کلی، این قلعه هر روز از صبح تا عصر یعنی 8 صبح الی 17:30 و 18:30 الی 21:15 برای بازدید عموم باز است. شما برای ورود به قلعه باید هزینه‌ای جزئی را پرداخت کنید و از جاذبه‌های گردشگری و تفریحی موجود نظیر فیل‌سواری بهره ببرید.

سخن پایانی

هندوستان که به یکی از بزرگترین و عجیب‌ترین کشورهای دنیا تبدیل شده جاذبه‌های گردشگری و دیدنی بسیار زیادی را در درون خود جای داده است. یکی از این بناهای باارزش و فوق‌العاده قلعه امبر بوده که در ۱۱ کیلومتری جیپور قرار دارد. این قلعه منحصربه‌فرد که در سال ۱۵۹۲ طراحی و اجرا شد به یکی از قلعه‌های تاریخی تبدیل گردید و در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسید. معماری این قلعه توانسته گردشگران را به سمت خود جذب کند و وجود نقاشی‌های بسیار زیبا و بخش‌های متنوع به خوبی گردشگران را سرگرم می‌کند. از مهمترین بخش‌های موجود در قلعه امبر می‌توان به ورودی اصلی با نام سورج پل، بخش جالب چوک، معبد سیلا دیوی و… اشاره کرد.