کاخ ورسای
کاخ ورسای
فرانسه و تمامی زیباییها و شکوه آن به یک طرف و کاخ ورسای در طرف دیگر قرار دارد. تقریبا تمامی گردشگران که به فرانسه سفر میکنند، عشق دیدار این کاخ باشکوه و رویایی را دارند و تماشا و بازدید آن را به روزهای اول سفر خود موکول میکنند تا با انرژی بسیار به دیدار این مجموعه فاخر بروند. وسعت بسیار کاخ ورسای در کنار گچبریها، تزئینات لوکس و لوسترهای باشکوه توانسته ترکیبی بسیار خیرهکننده را ایجاد کند. شاید تعجببرانگیز باشد ولی باید بگوییم که سالانه بیش از 4 میلیون گردشگر بازدید از کاخ ورسای را در دستور کار خود قرار میدهند و چشم به این کاخ رویایی میدوزند. کاخ ورسای جزو کاخهای پرزرقوبرق و لوکس است که تنها در رویاهای خود میتوانید چنین کاخی را تصور کنید.
آشنایی بیشتر با کاخ ورسای
کاخ ورسای که جزو بناهای متحیر کننده نه تنها در فرانسه، بلکه در جهان بهحساب میآید، در 16 کیلومتری جنوب غربی پاریس قرار گرفته و خودنمایی میکند. علاوهبر کاخ ورسای، از آن به نام کاخ تاریخی فرانسه نیز یاد میشود که دلیل این نامگذاری، زندگی بسیاری از خانوادههای سلطنتی در این مجموعه است. شهر ورسای تا پیش از بنا شدن این کاخ اهمیت بسیاری نداشت و همانند دیگر شهرهای فرانسه بهشمار میآمد. زمانی که خانواده سلطنتی در سال 1682 وارد شهر ورسای شد، این شهر توانسته نسبت به دیگر شهرها پیشی بگیرد و جایگاه ویژهای کسب کند و شهر رونق بسیاری بگیرد. زمانی که در سال 1789 انقلاب فرانسه رخ داد، شهر بیش از 60 هزار جمعیت را در خود جای داده بود و یکی از مهمترین مراکز در کشور فرانسه بهحساب میآمد. کاخ ورسای مساحتی بالغ بر 2014 هکتار دارد و به آن بزرگترین قلمرو جهان میگویند و مساحت ساختمان ورسای را نیز 67 هزارمتر درنظر گرفتهاند.
کاخ ورسای از دو بخش شمالی و جنوبی تشکیل شده که مجموعهای از ساختمانها را در خود جای داده که توانسته یک پدیده اعجابانگیز را ایجاد کند. دلیل اصلی ایجاد این کاخ، به نمایش گذاشتن قدرت پادشاه بود. در بخش غربی مجموعه و در کنار ساختمانهای موجود، تعدادی باغ وسیع و باطراوت ایجاد شده که همگی آنها از طرح و نقشی خاص پیروی میکنند. یکی از باغهای موجود در کاخ ورسای به شکل ستاره ایجاد شده که توانسته جلوه بسیار خاصی را به کاخ دهد و گردشگران بسیاری را به سمت خود کشاند. برای تزئین و بالا رفتن چشمنوازی باغها از مجسمهها و آبنماهای مختلفی استفاده شده که هر یک از آنها با استفاده از یک سیستم هیدرولیکی میتوانند آب را به سمت بالا پرتاب نمایند.
موقعیت قرارگیری کاخ ورسای
ورسای در مکانی از کشور فرانسه قرار گرفته که زمینی بسیار حاصلخیز دارد و همین موضوع سبب شده تا افراد زیادی ورسای را محل سکونت خود انتخاب کنند. همین موضوع بود که پادشاهان در زمانهای نچندان دور این منطقه را مقصد خود قرار میدادند. در حقیقت لویی سیزدهم بود که زمین کاخ ورسای را خریداری کرد تا گاهی برای تفریح و شکار به این منطقه آید و خستگی خود را بیرون کند. با توجه به آنکه در آن زمان این منطقه خالی از سکنه بود، حیوانات بسیاری در آنجا زندگی میکردند. همین موضوع سبب شد تا نظر لویی سیزدهم به این منطقه معطوف شود. با درگذشت لویی سیزدهم، جانشین آن یعنی لویی چهاردهم کاخ ورسای را ایجاد کرد تا بتواند در آن زندگی کند. کار ساختوساز این کاخ در سالهای آخر زندگی لویی چهاردهم بهپایان رسید.
چگونگی روند ساخت کاخ ورسای
برای بررسی دقیقتر و کاملتر کاخ ورسای باید عنوان شود که در این مجموعه از 350 واحد اقامتی بهره برده شده که هر یک از آنها دیزاین و طراحی خاص و متفاوتی دارند. در حقیقت نزدیکی هر فرد به پادشاه و جایگاه و مقاومی که داشت، در نوع اتاق و چیدمان دیزاین آن تاثیرگذار بود. برای مثال پسر ارشد پادشاه که جانشین تاج و تخت بود، آپارتمانی وسیع و لوکس در طبقه همکف کاخ در اختیار داشت؛ در حالی که خدمه و کارکنان کاخ باید در اتاق زیرشیروانی یا زیرپله زندگی میکردند. در مرکز غربی-شرقی کاخ اتاق خواب لویی چهاردهم قرار داشت که در طبقه بالایی کاخ ایجاد شده بود و دیزاینی بسیار لوکس و خیره کننده برای آن ایجاد کرده بودند. بدون شک این اتاق مهمترین و اصلیترین اتاق موجود در ساختمان داخلی کاخ بهحساب میآید.
در این مجموعه با عظمت سالنی وجود دارد که محلی برای گردهمایی پادشاه و وزیران بود تا بتوانند تصمیمات مهم دولتی را بگیرند. در کاخ ورسای کلیسایی وجود دارد که محلی برای برگزاری مراسمهای مذهبی ایجاد شده بود که دو طبقه را به خود اختصاص داده و هم اکنون یکی از جاذبههای دیدنی و همچنین عبادتگاهی باستانی بهحساب میآید. با تمام ویژگیهای لوکس و بخشهای مختلف، سالن تئاتری در آن وجود نداشت و بالکنهای موقت برای این امر استفاده میشد. در نهایت به دستور لویی پانزدهم سالن تئاتری باشکوه و خاص نیز ایجاد شد که درخور کاخ ورسای باشد. در زمان طراحی این بخش تصمیم بر این گرفته شد که مکانی بالای صحنه اصلی برای نوازندگان ایجاد شود تا امکان رقص و ضیافت بر روی صحنه ایجاد گردد و این موضوع با اختلال روبهرو نشود. نکته عجیبی که در خصوص سالن تئاتر وجود داشت این است که در زمان شب اگر قرار بر اجرا بود، باید چیزی حدود 3 هزار شمع روشن میشد تا بتوان اجرایی قابل قبول را شاهد بود. در این شرایط و با توجه به مناسب نبودن وضعیت کشور فرانسه، امکان برگزاری مراسم در هر زمانی ممکن نبود.
بخش های مختلف کاخ ورسای
فضای داخلی کاخ ورسای بسیار هنرمندانه و زیبا ایجاد شده و جزو منحصربهفردترین کاخها بهشمار میآید. در این مجموعه وسیع باغهایی وجود دارد که جزو بزرگترین کاخهای جهان هستند و مساحتی بالغبر 2 هزار هکتار را شامل میشوند. سالانه حدود 210 هزار گل و همچنین 200 هزار درخت در باغهای موجود کاشته میشود که به زیبایی کاخ و فضا میافزودند. در سال 1979 کاخ ورسای و باغهای موجود در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدند. طراحی باغهای موجود هندسی هستند و درختان در صفهای منظم و آراسته کاشته شدهاند. کانالهای آب و حوضچههای موجود در کاخ نیز توانستهاند به شهرت کاخ بیافزایند و آن را افزایش دهند. آبنماهای موجود در باغ بیشتر از هر چیز نظر گردشگران را جلب میکرد و در مجموع 50 آبنما و 620 فواره در کاخ ورسای وجود دارد. همچنان فوارههای موجود در کاخ با سیستم هیدرولیکی قدیمی فعالیت میکنند و سیستم قدیمی خود را دارا هستند.
کانال بزرگی در بخش غربی باغ وجود داشت که طولی معادل با 1.6 کیلومتر را برای آن درنظر گرفته بودند و برای نشان دادن ادوات نیروی دریایی فرانسه مورد استفاده قرار میگرفت. در واقع این کانال برای قدرتنمایی ایجاد شده بود و قایقهای پارویی مخصوصی نیز در این کانال وجود داشت. لویی چهاردهم برای به نمایش گذاشتن اقتدار و قدرتنمایی خود در برابر دولتهای آن زمان و نمایش تجملگرایی موجود برای حاکمان آن زمان کاخ ورسای را ایجاد کرد. در همین راستا، لویی چهاردهم مرکز حکومت خود را در کاخ ورسای ادامه داد.
تالار آیینههای کاخ ورسای
مشهورترین و معروفترین بخش در کاخ ورسای، تالار آیینههای کاخ بهحساب میآید که همچنان نیز وجود دارد و مکانی دیدنی و جذاب برای گردشگران است. در تالار میتوانید 17 طاق بزرگ آینهکاری شده را شاهد باشید که روبهروی هر یک از طاقها پنجرهای وجود دارد. در هر طاق موجود، 21 قطعه آینه استفاده شده که در مجموع 357 قطعه آینه وجود دارد. برای طول تالار آینه 73 متر، عرض 10.5 و ارتفاع آن 12.3 متر درنظر گرفته شده است. تزئینات بسیاری در تالار به کار رفته و باعث مجللتر شدن آن شده که میتوان به نقاشیهای سقف و مجسمههای طلاکاری موجود در کنار دیوارها اشاره داشت. یکی از موارد تاثیرگذار در زیبایی کاخ و تالار آیینه، وجود چندین چلچراغ شیشهای بهشمار میآید که از سقف آویزان شدهاند. در مراسمهای سلطنتی که درون کاخ و تالار آیینه برپا میشود، بیش از 20 هزار شمع روشن میشود و تالار را نورانی میکنند.
عمارت های ملکه در کاخ ورسای
همسر لویی شانزدهم یعنی ماری آنتوانت که آخرین ملکه پیش از انقلاب فرانسه بود، تصمیم براین گرفت که در نزدیکی ساختمان گراند تریانون موجود در کاخ، عمارتی مجزا برای خود بنا کند. این بنا از چند ساختمان، سالن تئاتر کوچک، یک خانه و یک مزرعه تشکیل میشد. نام عمارت را پتی تریانون گذاشتند که پتی در زبان فرانسوی "کوچک" معنا میشود. در ادامه، ملکه دستور ساخت معبد عشق را داد که از اتاق خود در ساختمان پتی میتوانست منظره زیبایی از معبد را شاهد باشد. در معبد مربوطه 12 ستون ایجاد شده بود که سقفی بزرگ را نگاه میداشتند. درون معبد مجسمهای از کیوپید که خدای عشق اساطیر یونانی بود، وجود داشت که در حال تراش دادن تیروکمان خود که از گرز هرکول است، بود.
در ادامه بناهایی که ملکه دستور ساخت آنها را داده بود میتوان به غاری شگفتانگیز اشاره داشت. این غار پوشیده از خز بود و دو ورودی بسیار جذاب داشت.
کلیساهای کاخ ورسای
در حالت کلی پنج کلیسا درون کاخ وجود دارد که از تمامی آنها تنها یک مورد باقی مانده است. کلیسای باقی مانده آخرین کلیسای ایجاد شده بهشمار میآید. در زمان ساخت کلیسای آخر، آن را به نام لویی نهم وقف کردند. ساختمایهای دیگری نیز در کاخ ورسای ایجاد شده که میتوان به آپارتمان گراند پادشاه و ملکه اشاره داشت. آپارتمانهای موجود شامل تعدادی سالن بودند که جلسات مختلف مربوط به دربار و حکومت در آنها برپا میشد. آپارتماهای ملکه از تعدادی اتاق خصوصی و اتاق خواب طلایی ایجاد شده بودند. اتاقهای موجود دربی مخفی داشتند که برای مواقع ضروری از آنها استفاده میشد. این دربها در زمان حمله مورد استفاده قرار میگرفتند و آخرین ملکه پیش از انقلاب فرانسه با استفاده از همین درب توانست از دست انقلابیون فرار کند.
سالن اپرای سلطنتی
آخرین ساختمان موجود در کاخ ورسای به سالن اپرای سلطنتی اختصاص دارد. این سالن، اصلیترین بنا برای برپایی نمایشهای تئاتر و اپرای کاخ بود. طراحی خاص و منحصربهفرد سالن باعث شگفتی مردمان آن زمان و همچنین گردشگران حال حاضر شده است. معماری سالن اپرا برعهده فردی فرانسوی به نام آنژ ژاک گابریل بود و همین موضوع سبب شد تا سالن اپرای سلطنتی به سالن تئاتر گابریل نیز معروف باشد. طراحی داخلی سالن را نیز بر عهده آگوستین پاژو گذاشتند که سعی کرد تا با استفاده از چوب زیباترین طراحی را ایجاد کند. رنگ انتخاب شده برای سالن اپرا نزدیک با سنگ مرمر بود تا جذابترین طراحی داخلی را شاهد باشید. ظرفیت درنظر گرفته شده برای کاخ ورسای بیش از 700 نفر است که جمعیت بسیاری را میتواند در خود جای دهد.
معماری و طراحی کاخ ورسای
معماری خاص ورسای است که باعث شده تا این بنای تاریخی به یکی از باشکوهترین بناهای موجود در جهان تبدیل شود. طراحی و معماری این کاخ به گونهای است که حتی متخصصان معماری نیز این بنا را مثال میزنند و از او یاد میکنند. در واقع متخصصان تاریخ هنر بر این باور هستند که کاخ ورسای و همچنین لوور پاریس از سبک معماری کلاسیک فرانسوی برخوردار هستند. در گوشه و کنارهای کاخ ورسای میتوانید نمادهای مختلفی را شاهد باشید، برای مثال از خدایان رومی برای تزئین سقفهای کاخ استفاده شده و در بخشهای مختلف کاخ میتوانید حرف اول اسم پادشاه یعنی "L" را ببینید. این حرف در نقوش مختلف طراحی و در قسمتهای مختلف کاخ وجود دارد. شما در کاخ ورسای میتوانید دستاوردهای پادشاه را ببینید که حلوه خاصی به کاخ بخشیدهاند و به تزئین کاخ پرداختهاند.
یکی از جالبترین موضوعات درباره کاخ ورسای و تزئین و طراحی آن، بهره بردن از روایت تاریخ زندگی پادشاه در تالار آیینه و سالن جنگ و صلح مجاور آن است. برای نمونه، در تالار آیینه میتوانید سی تابلو مختلف را ببینید که روایتگر داستانهایی حماسی هستند که به دستاوردهای لویی چهاردهم مربوط میشوند. در واقع، در این روایتها میتوانید پیروزیهای پادشاه را ببینید. یکی از تابلوها شامل لویی چهاردهم و ارتش او است که در حال عبور از رودخانه ارین هستند.
سرگذشت کاخ ورسای
در سال 1789 انقلاب فرانسه به اوج خود رسید و در این زمان لویی شانزدهم و ملکه از قدرت برکنار شدند. آنها پس از تلاشی بسیار موفق به فرار گردیدند اما پس از مدتی به دست انقلابیون افتادند. آنها به پاریس منتقل شدند و هر دو آنها را اعدام کردند. دولت جدید جمهوریخواه به طور کامل کنترل کاخ ورسای را دست گرفت. برای تامین خرج جنگ، دولت مجبور شد تا برخی از وسایل گرانبها را به فروش بگذارد. پس از آنکه ناپلئون کنترل اوضاع را در دست گرفت دستور داد تا در گراند تریانون آپارتمانی ساخته شود و در آن ساکن شود.
نکات جالب درباره کاخ ورسای
در ابتدای امر، کاخ ورسای تنها نقش شکارگاهی برای پادشاهان و همراهان آنها داشت اما امروزه به مکانی گردشگری برای بسیاری از افراد تبدیل شده است. نکات جالبی درباره این کاخ وجود دارد که بدونشک از آنها اطلاعی ندارید. در ادامه به این نکات جذاب اشاره میکنیم.
• در زمان انقلاب فرانسه، دروازه کاخ دچار خرابیهای گستردهای شد و در سال 2008 تصمیم به بازسازی این دروازه طلایی گرفتند که میتوانید این دروازه را در حال حاضر شاهد باشید.
• کاخ ورسای گنجایش 5000 نفر را دارد.
• برای ساخت و بنای کاخ ورسای از 36 هزار کارگر کمک گرفته شده است.
• در کاخ میتوانید بیش از هزار اثر هنری و نقاشی باارزش را ببینید که برای تزئین کاخ از آنها استفاده شده است.
• تعداد بسیاری از آثار موجود در کاخ فروخته شدهاند یا به موزه انتقال یافتهاند؛ اما هم اکنون میتوانید بخش وسیعی از این آثار که به کاخ بازگشتهاند را ببینید.
سخن پایانی
کشور فرانسه با این قدرت و زیبایی به کاخ ورسای خود مینازد و توانسته جذابیتهای بسیاری را برای گردشگران ارائه دهد. این کاخ منحصربهفرد سالانه بیش از 4 میلیون گردشگر را به خود دعوت میکند و زیباییهای خود را بهنمایش میگذارد. برای رفتن به کاخ باید به 16 کیلومتری جنوب غربی فرانسه بروید تا عظمت کاخ را شاهد باشید. کاخ ورسای نماد قدرت، زیبایی، اعتبار و جذابیت است و بدون شک نظر شما را در سفر به فرانسه جلب میکند. کاخ ورسای بخشهای مختلفی را در خود جای داده و با معماری زیبا و لوکس توانسته دیگران را تسخیر کند. مساحت خود ساختمان ورسای 67 هزارمتر درنظر گرفته شده و به آن لقب وسیعترین قلمرو جهان را دادهاند.