معبد طلایی آمریتسار

زمانی که بخواهید به گشت‌وگذار بپردازید یکی از دغدغه‌های شما در کشور هند آن است که چه جاذبه دیدنی یا تاریخی‌ای را برگزینید. این کشور هزار رنگ و جذاب با ملیت‌ها و مذاهب مختلف توانسته دیدنی‌های بسیاری را در دل خود جای دهد و مقصدی بسیار خاص برای گردشگران باشد. در میان این همه زیبایی و دیدنی‌های دل‌انگیز، معبد طلایی آمریتسار خودنمایی می‌کند که توانسته قلب بسیاری از گردشگران را تسخیر کند و باعث جذب آن‌ها شود. این معبد توانسته باشکوه‌ترین معبد کشور هند باقی بماند و پیروان آئین سیک این مکان را برای عبادت خود برگزیده‌اند. رنگ طلایی معبد و طراحی خاص آن سبب شده تا با معبدی بسیار چشم‌نواز روبه‌رو باشید.

معرفی معبد طلایی

معبد طلایی موجود در کشور هند که نماد برابری و برادری است یکی از زیباترین معابد موجود نه تنها در کشور هند، بلکه در کل جهان به‌حساب می‌آید. معبد طلایی به دلیل خاص بودن خود توانسته مقصد گردشگران بسیاری باشد و سبب شده تا مسافران بتوانند در کنار آن، خاص‌ترین عکس‌ها را به ثبت برسانند. معبد طلایی مکانی مذهبی به‌حساب می‌آید و مخصوص آئین سیک است که در ایالت پنجاب خودنمایی می‌کند. بنیان‌گذار معبد طلایی فردی به نام گورو رام داس بود که چهارمین پیشوای مذهبی آئین سیک‌ها به‌حساب می‌آید. کتاب ارزشمند و مقدس آئین سیک یعنی کتاب گورو گرانت صاحب در معبد طلایی قرار دارد و می‌توانید در این مکان مذهبی نوشته‌ها و سروده‌های گورو ارجن را شاهد باشید.
با این تفاسیر می‌توان به این موضوع پی برد که معبد طلایی میراث فرهنگی و تاریخی آئین سیک به‌حساب می‌آید و نشان دهنده غنی و پربار بودن این آئین است. معبد طلایی معماری باشکوهی دارد و همین موضوع باعث شده تا گردشگران جذب این مکان شوند. سعی بر این بوده تا معبد نسبت به مناطق اطراف خود در سطح پایین‌تری ساخته شود و این امر نیز اجرایی شد. دلیل پایین بودن معبد این بود که به انسان‌ها درس فروتنی و برابری را آموزش دهد و این موضوع را گوش‌زد کند. 4 درب ورودی برای معبد درنظر گرفته‌اند و پلاک‌هایی دور و اطراف معبد قرار دارد که یادبودی برای یادآور وقایع و اتفاقات مختلف در تاریخ سیک هستند.

معماری معبد طلایی

معبد طلایی در قرن 16 میلادی بنا شد و در آن زمان، رنگ طلایی هنوز اجرایی نشده بود. بر سطوح معبد گل‌کاری‌هایی انجام شده که به ابتکار طراح این بنا اشاره دارد. چنین خلاقیتی در قرن 16 سبب شده که این بنا در حال حاضر به یکی از خاص‌ترین‌ها بدل شود. به قدری این معبد منحصربه‌فرد است که همانند تاج محل در هند خودنمایی می‌کند. وجود تراشه‌هایی از حیوانات سبب شده تا شکوه معماری معبد بیشتر از پیش شود. طراحی داخلی مجموعه نیز از طرح‌های مینیاتوری و اسیلمی بهره برده که شما در هیچ کجای جهان همانند این طراحی را نخواهید دید.
معبد طلایی در طول دوران حضور خود مورد تهاجم‌ها و خرابی‌های بسیاری قرار گرفته است. این معبد در این دوران توانست پابرجا باقی بماند و از گزند دشمنان رهایی یابد. از زمان پابرجایی تا به امروز مرمت‌ها و بازسازی‌های بسیاری صورت گرفته تا در حال حاضر می‌توانید چنین معبدی را در هند شاهد باشید. بیشترین حملات از سوی افغان‌ها بوده و باعث شده تا این معبد در دوره‌های مختلف شرایط نامساعدی داشته باشد. این حمله در سال 1764 صورت گرفت که پس از تخریب بخش‌هایی، فردی با نام خلسا از مردم کمک خواست و مبالغی از آن‌ها دریافت کرد. فردی با نام رج خاتری که به امانت‌داری معروف بود این مبلغ را دریافت کرد و به بانکداران معروف آن زمان یعنی آمریتسار داد. در نهایت، در کمال صداقت و روراستی مسئولیت اجرای پروژه را برعهده گرفت تا این پروژه در خلوص پیش رود. در سال 1809 سیک‌ها دست به دست هم دادند و طبق برنامه‌ریزی قبلی، آن را به بهترین شکل ممکن اجرا نمودند و از سنگ‌های مرمر و مس بهره بردند تا طراحی خاصی را ایجاد کنند. پس از گذشت 20 سال نیز از طلا استفاده کردند و قسمت بالایی معبد را از طلا ساختند. برای پوشش دادن این قسمت از معبد 570 کیلوگرم طلا استفاده شده که حجم بسیار زیادی است. شاید جالب باشد که بدانید بیشتر طلایی که در این معبد استفاده شده، هدایای مردم بوده است.

فضای داخلی معبد طلایی

زمانی که به داخل معبد پای بگذارید با شاهکاری هنری روبه‌رو می‌شوید. برای طراحی و دیزاین داخل معبد از هنرمندان هندی و ایرانی کمک گرفته شده تا منبت‌کاری‌های بسیار شکیلی را در آنجا پیاده سازند. وجود لوسترهای بزرگ، مجسمه‌های زیبا از خدایای هندو و تندیس‌های مختلف نظیر تندیس الهه آب و خدای باد و... مواردی هستند که می‌توانید از وجود آن‌ها در معبد طلایی لذت ببرید. کتاب مقدس سیک‌ها در داخل معبد قرار دارد که درون صندوقه‌ای طلایی قرار گرفته است.

دلایل اهمیت معبد طلایی

دلایل بسیاری وجود دارد که ثابت می‌کند این معبد اهمیت بسیار زیادی دارد و مستحق توجه و ارزش بالا است.
•    معبد طلایی تنها معبدی است که توانسته در تاریخ 500 ساله خود با صلابت و استوار باقی بماند.
•    این معبد مهم‌ترین و با ارزش‌ترین معبد در دنیا برای سیک‌ها است.
•    معبد طلایی محل ابدی گوروی سیک است.
•    کتاب مقدس مذهب سیک یعنی کتاب گورو گرانت صاحب در این معبد نگهداری می‌شود.
•    معماری بسیار زیبا و تلفیقی از هندو و اسلام که باعث حائز اهمیت شدن معبد در میان تمامی معابد شده است.
•    این مکان می‌تواند به خوبی برابری و مساوات را به نمایش بگذارد.

حقایق جالب درباره معبد طلایی

با توجه به مهم بودن این مکان مذهبی در میان مردم محلی و همچنین پیروان آئین سیک، حقایقی پشت این مکان وجود دارد که بهتر است شما نیز از آن‌ها اطلاع پیدا کنید. این حقایق در زمان بازدید معبد به شما کمک شایانی می‌کند، که در ادامه به این موارد می‌پردازیم.
•    قسمت بالایی معبد از روکش طلای 18 عیار ساخته شده و همین موضوع باعث خاص‌تر و همچنین باشکوه‌تر شدن معبد شده است.
•    اگر به هند سفر کنید ممکن است با این موضوع مواجه شوید که به معبد طلایی نام دیگری نسبت می‌دهند. در حقیقت نام دیگری با عنوان "داربار صاحب" از "هارمندیر صاحب" به معبد اطلاق می‌شود.
•    اطراف معبد دریاچه‌ای وجود دارد که در آن موجودات مختلف و متنوعی را مشاهده می‌کنید که برخی از آن‌ها عجیب نیز هستند. برای آنکه بتوانید خود را به معبد برسانید باید بر روی آب راه بروید؛ در حقیقت پلی قرار داده شده تا بتوانید خود را به معبد برسانید.
•    با نگاه کردن به موزاییک‌ها و الگوهای نقاشی بسیار خارق‌العاده می‌توانید به بلوغ و پیشرفت مغول‌ها و هندی‌ها پی ببرید.
•    در مراسم‌های ویژه حدود 200 هزار نفر در حال خدمت هستند. در واقع حدود 500 سال پیش فردی این ایده جذاب، یعنی ارائه غذا به همه افراد در مراسم را داد که همه مواد غذایی از سوی مومنان به صورت هدیه ارائه شده‌اند. این موضوع تایید کننده برابری میان انسان‌ها است، بدون درنظر گرفتن جایگاه و موقعیت اجتماعی هر فرد که همگی در کنار هم قرار می‌گیرند و غذا میل می‌کنند.
•    دریاچه‌ای که معبد بر روی آن قرار دارد با نام "امریت سواروار " شناخته می‌شود که به معنای "استخر شهد مقدس" است.
•    قبل از آنکه معبد ساخته شود و موقعیت آن تعیین گردد، در این مکان اولین گورو سیک‌ها به مدیتیشن می‌پرداختند و در زمان گورو پنجم معبد طلایی در این مکان ساخته شد.
•    این معبد 4 درب ورودی دارد که می‌توانید از هر یک بهره ببرید و وارد معبد شوید.
•    در ابتدای امر معبد طلایی پوشش طلا نداشت. در زمان یکی از حاکم‌های پنجاب و در اوایل قرن نوزدهم بود که دستور مرمت و بازسازی معبد داده شد و از طلا برای پوشش معبد استفاده گردید. از آن زمان به بعد معبد به شکل امروزی درآمد و حال می‌توانید از زیبایی آن لذت ببرید.

دلیل تغییر نام معبد هارماندیر صاحب به معبد طلایی

در ابتدا نام معبد، هارماندیر صاحب بود که با گذر زمان نام آن به معبد طلایی تغییر پیدا کرد. دو دلیل اصلی و عمده وجود دارد که باعث شده این معبد تغییر نام پیدا کند. اولین مورد، استفاده از طلای 18 عیار است که در قسمت بالایی بنا استفاده شده و باعث خاص و منحصربه‌فرد شدن معبد شده است. مورد دوم، رنگ این بنا به‌حساب می‌آید که همانند خورشید در دل هند می‌درخشد و فضا را نورانی کرده است. این معبد در کنار ساختمان سفیدی که پشت آن وجود دارد، ترکیبی بسیار زیبا ایجاد کرده که همین ترکیب رنگی باعث جلوه بیشتر معبد طلایی شده است.

آداب نذر و زیارت در معبد طلایی

در معبد طلایی آشپزخانه‌ای وجود دارد که روزانه بیش‌از 100 هزار غذای ساده و بی‌آلایش را به زائرین می‌دهد. در آیین هندو بیان می‌شود که غذاها بهتر است بدن گوشت تهیه شوند و بیشتر گیاهی باشد. در همین راستا نیز غذاهای این آشپزخانه نیز گیاهی است و می‌توانید از طعم بی‌نظیر آن‌ها لذت ببرید. این قانون نیز از زمان‌های دور قرار داده شده تا همه افراد با هر جایگاه و شان اجتماعی بر روی زمین بنشینند و غذا میل کنند.

باید ها و نباید های بازدید از معبد طلایی

در زمان بازدید از معبد باید نکاتی را رعایت کنید تا بتوانید از این معبد باشکوه لذت ببرید. از آنجا که معبد طلایی بسیار مقدس است نباید برخی کارها را در آنجا انجام دهید. بیرون آوردن کفش‌ها از پای خود، پوشیدن لباس تمیز و مناسب که کوتاه و یقه باز نباشد، پوشاندن موهای سر برای بانوان و ادای احترام در زمان ورود مواردی هستند که باید آن‌ها را رعایت کنید. در زمان بازدید از معبد نباید مواد غذایی و خوراکی به‌همراه داشته باشید، چراکه محیط داخلی معبد را کثیف می‌کنید. زدن عطر یا شنا کردن در حوض آمریت ساروار، عکاسی در داخل معبد نیز از موارد ممنوع هستند که باید آن‌ها را رعایت کنید و از انجام آن‌ها بپرهیزید.

مراسم های قابل اجرا در معبد طلایی

در معبد طلایی مراسم‌های مختلفی برپا می‌شود و اگر در زمان مناسبی بروید می‌توانید جمعیت بسیاری را در معبد شاهد باشید که در حال عبادت و رازونیاز هستند. مراسم تلاوت دعا و ذکر، مراسم غسل در حوض آمریت ساروار، مراسم پختن نان‌، روزهای مقدس سیک‌ها، روزهای تعطیل عمومی هند، مراسم سالگرد تولد و مرگ گوروهای سیک، مراسم عروسی و سالگرد ازدواج، مراسم تشییع جنازه از انواع مراسم‌هایی هستند که در معبد برپا می‌شوند. در مراسمی که در روزهای تعطیل عمومی برپا می‌شود می‌توانید به راحتی وارد معبد شوید و این روز معبد برای عموم باز است و مراسم مذهبی معمولی در این روز برپا می‌شود. در مراسم پختن نان نیز پیروان آئین سیک دست به دست هم می‌دهند تا با آرد گندم نان‌ بپزند و به فقیران کمک کنند.

فاصله معبد طلایی تا شهر های مهم هند 

اگر بخواهید از شهرهای اطراف، خود را به معبد طلایی برسانید باید مسافتی را طی کنید. وسایل نقلیه این امر را برای شما راحت کرده‌اند تا بتوانید خود را به معبد طلایی برسانید. اگر در شهر دهلی قرار دارید با طی 378 کیلومتر می‌توانید به معبد طلایی برسید. این معبد در شمال غربی دهلی قرار دارد و برای رسیدن از لاهور پاکستان به معبد طلایی باید تنها 51 کیلومتر را طی کنید تا به مقصد خود برسید. این معبد در شرق لاهور پاکستان قرار دارد که مسیری سهل در انتظار شما است.

بهترین زمان برای بازدید از معبد طلایی

برای رفتن به معبد طلایی باید زمانی مناسب را انتخاب کنید تا بتوانید از زیبایی‌های آن لذت ببرید. بدون شک اگر هوا آفتابی باشد شما می‌توانید عکس‌هایی بسیار زیبا بگیرید و همچنین از بنای معبد نیز لذت ببرید. فصل زمستان هوای این منطقه سرد می‌شود و در فصل تابستان نیز گرمای بسیاری حاکم است. بهترین زمان برای سفر و رفتن به معبد طلایی ماه‌های اکتبر تا مارچ است تا بتوانید رویایی‌ترین معبد را شاهد باشید. برای بازدید از داخل معبد نیازی نیست هزینه‌ای پرداخت کنید و این معبد شبانه روز آماده خدمت‌رسانی به گردشگران و مسافران است.

هتل های نزدیک معبد طلایی

برای آنکه بتوانید اقامتی عالی داشته باشید و از زیبایی‌های معبد طلایی و همچنین ایالت پنجاب لذت ببرید باید به هتل‌های لوکس و عالی سر بزنید. هتل‌هایی نظیر هتل آمریتسار رامادا، هتل راجستان آمریتسار، هتل هلید این آمریتسار، هتل کوه نور آمریتسار و... از نزدیک‌ترین‌ها هستند و می‌توانید به سادگی خود را به معبد طلایی برسانید.

سخن پایانی

معبد طلایی با رنگ بسیار زیبای خود توانسته همانند الماس در قلب هند بدرخشد و گردشگران را به سمت خود بکشاند. این معبد مکانی مذهبی برای طرفداران آئین سیک به‌حساب می‌آید. در زمان طراحی معبد طلایی، آن را پایین‌تر از دیگر مکان‌های اطراف ساخته‌اند تا بتواند درس فروتنی و برابری را به انسان‌ها بدهد. معبد طلایی طراحی و دیزاین مدهوش کننده‌ای دارد. با توجه به اینکه معبد در قرن 16 میلادی ساخته شده اما از ابتکار و خلاقیت بسیاری برای آن بهره برده شده و توانسته‌اند خاص‌ترین معبد جهان را بسازند. این معبد تا به الان نظیری نداشته و طراحی‌ها و دیزاین موجود در معبد را در هیچ کجای جهان نخواهید دید.